Nieuws
Damon Dinsdag 11 april
De Damon Dinsdag van deze week staat in het teken van de Maand van de Filosofie Kortingsactie op De kosmos geschreven, een twaalfde-eeuws scheppingsverhaal, nu voor slechts €19,90. Volgende week woensdag presenteren we bij Athenaeum Boekhandel de nieuwste vertaling van Piet Gerbrandy: De barre tocht van Orpheus. U kunt zich nog aanmelden via info@damon.nl. In onderstaand fragment uit ‘De kosmos geschreven’ knutselt de godin Groei (Physis) de mens in elkaar.
"Groei begreep dat er bij de mens, de microkosmos, geen fouten gemaakt konden worden als zij de macrokosmos als model zou nemen. In de verfijnde structuur van het kosmisch lichaam steekt de hemel hoog boven alles uit. Dan komen de lucht en de Aarde, waarvan de laatste het laagst staat en de eerste een middenpositie bekleedt. Vanuit de hemel heerst en bestuurt de godheid. Machten die in de lucht of de ether verblijven voeren haar bevelen uit. Het aardse, helemaal onderaan, laat zich regeren. Precies zo moest er bij de mens voor gezorgd worden dat de ziel zou heersen in het hoofd, dat een in de borst gezetelde levenskracht haar bevelen zou uitvoeren en dat de lagere delen, tot aan het kruis en daaronder, zich lieten sturen.
Als intelligente ambachtsvrouw bestemde Groei het brein dus tot fundering voor de ziel, het hart tot die van het leven en de lever tot die van lichamelijke verlangens. Zo deed ze er ook haar best voor een goddelijke verblijfplaats in te richten voor goddelijke gasten, want op de voornaamste positie plaatste ze de ronde constructie van het hoofd, naar het voorbeeld van het firmament en de hoogste sfeer. Op die manier trok ze het hoofd op als burcht en verhief ze het hoog als Capitool van het hele lichaam. Het was niet meer dan gepast dat ze dit hoofdgebied zo omhooghaalde, omdat daar de rede, in al haar zuiverheid, haar intrek moest nemen, een vermogen van goddelijke aard. Dit beste deel van het lichaam, dat voor de intelligentie bestemd was, plaatste zij op zo groot mogelijke afstand van de spijsverteringsorganen en de grovere lichaamsdelen, om te voorkomen dat het cognitief apparaat vertraagd zou worden door de smerigheid die ontstaat bij het verwerken van voedsel.
Geheime redenaties leidden ertoe dat ze de zachte en vloeibare massa van het brein die ze geschapen had, binnen het omhulsel van de schedel opborg, omdat het anders gemakkelijk beschadigd zou raken. Dat ze bij de constructie van het brein voor zacht en gevoelig materiaal had gekozen, was waarschijnlijk omdat de beelden van dingen gemakkelijker een indruk achterlaten in een wasachtige substantie.
De gehele inhoud van het hoofd verdeelde ze in drie gescheiden kamers, die ze aan de drie werkingen van de geest wijdde. Het voorhoofd is zo ingericht dat het voorstellingsvermogen er de vormen van de dingen in opvangt en alles wat het gezien heeft rapporteert aan de rede. In de meer teruggetrokken kamer van het achterhoofd rust het geheugen, want als dat op de drempel gezeten had waar de visuele indrukken binnenkomen, zou het door het drukke verkeer van gestalten erg in verwarring raken. Tussen het voorste en het achterste compartiment woont de rede, die een scherp oordeel kan vellen over wat de andere twee inbrengen.
Daarom plaatste ze de instrumenten die zintuiglijke indrukken doorgeven dus ook in datzelfde gebied, zodat de interventies van de zintuigen plaatsvinden vlak naast de plek van waaruit het intellect, dat erover moet oordelen, opereert. Omdat zij de neiging hebben flink te verdwalen, was het beter ze niet te ver van de wijsheid te plaatsen. Groei richtte dus snel het hoofd met zijn verschillende vertrekken in, opdat de ziel en haar levenskracht een gespreid bed zouden aantreffen."
