De Renaissance
'Uit de eerste hand', deel 5
De Renaissance
'Uit de eerste hand', deel 5
Ad de Visser
Op voorraad
Direct leverbaar uit voorraad
Product omschrijving
Verschenen in de serie Uit de eerste hand
Met ruim veertig teksten voor het eerst in Nederlandse vertaling
Dat de klassieke oudheid tijdens de middeleeuwen in een donker gat gevallen zou zijn, wordt afdoende weerlegd door Bernardus van Chartres, die in de twaalfde eeuw noteerde: Wij zijn dwergen op de schouders van reuzen (de 'Antieken'). Wij zien meer en verder dan zij, niet omdat onze blik scherper is of omdat wij groter zijn, maar omdat hun reusachtige gestalte ons verheft en draagt.
Voor de vijftiende en zestiende eeuw zou de oudheid van nog veel groter belang worden, sterker nog, ze werd het raison d'être van de renaissance. Volgens de humanist ontdekte de mens met het herontdekken van de Antieken zijn eigen bewustzijn: werd hij opnieuw geboren. Zo roept Vasari de naam rinascita (wedergeboorte - 'renaissance') in het leven en beweert Erasmus dat de wereld in de renaissance zijn verstand terugkrijgt. Kortom, de humanist wilde niets liever dan zélf voor reus te worden aangezien.
Petrarca ging hen hierin voor en vroeg zich af wat je aan een heleboel kennis hebt, als je de geheimen van de natuur kent, maar voor jezelf een gesloten boek blijft en verzekerde zich in één volzin van eeuwigdurende aandacht: Ik wil dat ieder die mij leest alleen maar denkt aan míj, niet aan de bruiloft van zijn dochter, noch aan het nachtelijk samenzijn met zijn geliefde [...], noch aan zijn huis noch aan zijn land noch aan zijn geld. Ik wil dat hij, in elk geval zolang hij leest, met zijn gedachten bij mij is. Zelfbewuster kan het nauwelijks.
Met o.m. Machiavelli's Principe en zijn Reglement voor een vrolijke sociëteit, Guicciardini's Sacco di Roma en Utopia van Thomas More; Petrarca's beklimming van de Mont Ventoux; Ficino's Platonische theologie, Mirandola's Over de menselijke waardigheid en Erasmus' Festina Lente en de kwestie Luther; Essays van Montaigne en preken van Savonarola; De donkere nacht van Johannes van het Kruis; Tasso's Combattimento di Tancredi e Clorinda, De razende Roeland van Ariosto en Shakespeare's sonetten; Alberti over De schilderkunst, Pontormo's Il libro mio, brieven van Isabella d'Este en de kunstkritiek van Aretino; Dürers Dagboek van de reis in de Nederlanden en de première van Edipo Tiranno; het Handboek Wiskunde van Pacioli, Het kleine commentaar van Copernicus en Vasco da Gama's eerste reis naar Indië.
Specificaties
Recensies
'Het lezen in dit boek is een bijzonder genoegen, want de samensteller heeft zich de moeite getroost elke tekst goed in te leiden en van de nodige aantekeningen te voorzien. [...] De lectuur blijft boeiend, de teksten spreken zeer direct aan en zijn altijd verhelderend.
[...]
Dit is een mooi en veelzijdig boek.
[...]
Er is alle reden de samensteller succes te wensen bij de voltooiing van de reeks.'
- Wolther Kassies in: Hermeneus, jrg. 79, nr. 5 (2007)
'Met het al wordt een representatief beeld gegeven van de vele aspecten van de cultuur van de Renaissance. Het boek is aantrekkelijk uitgegeven (met leeslint!) en biedt een rijk geheel van interessante teksten in vertaling, waarvan ruim veertig voor het eerst in het Nederlands vertaald.'
- KS in De stem van het boek, jrg. 18, nr. 2 (2007)
'Zelden is geschiedenis zo levend als wanneer de bronnen zelf aan het woord komen. Dat is hier het geval voor het onderwerp Renaissance. Dat de historicus daarbij geenszins buiten spel komt te staan, blijkt uit de gemaakte keuzes in deze bloemlezing van historische teksten. Als begintijdstip is gekozen voor de veertiende eeuw, terwijl het einde is gefixeerd op 1600. In Noordwest-Europa moet de Renaissance dan nog goed op gang komen. Ook is gekozen voor bepaalde personen, terwijl anderen - zoals bijvoorbeeld Columbus bij de ontdekkingsreizigers - ontbreken. Alles bijeen komen ruim vijftig uitverkorenen aan het woord, sommigen meer dan eens. Ze bestrijken de gebieden politiek en samenleving, het denken, godsdienst, literatuur, kunsten, wetenschap en ontdekkingsreizen, met namen als Machiavelli, Erasmus, Luther, Shakespeare, Da Vinci en vele anderen. Een korte inleiding , bronvermeldingen en een tijdtabel geven de noodzakelijke achtergrond. Een must, uiteraard voor geïnteresseerden, maar ook voor politici, journalisten, docenten en studenten.'
- INTEGRAAL in NBD|Biblion d.d. 11 mei 2007
'Echte tijdsdocumenten zijn het, de in heldere stijl geschreven en selectief samengestelde boeken van Ad de Visser. In een prettig leesbare inzichtelijke stijl kan de lezer zich moeiteloos verplaatsen in een andere tijd.
Met de Renaissance was een tijdperk aangebroken waarin een nieuw zelfbewustzijn de kunstenaar tot goddelijk, tot een divino artista. Hij schiep onvergankelijke werken, iets wat tot dan toe was voorbehouden aan God (Deus artifex) en voor gewone stervelingen niet was weggelegd. Alle psychologische problemen en frustraties ten spijt, zocht hij, gesteund door het vertrouwen in de goddelijke bezieling, naar waarheid en schoonheid'. (citaat pagina 88). Het boek 'De Renaissance' gaat dieper in op alle elementen die deze periode kenmerken, vanaf de passie voor kennis en roem tot en met de opbloei, de warme belangstelling voor het leven zelf. De pagina's zijn voorzien van verhelderende voetnoten. Ad de Visser plaatst gecentreerde zinnen als brug tussen te overdenken tekstdelen, enkele miniatuur portretten sieren hier en daar het geheel. De indeling van het boek is gegroepeerd rond alles wat met de Renaissance een raakvlak heeft, te beginnen met Politiek en samenleving.
Ervaren hoe het theater destijds was is meegenieten van feestelijke voorstellingen, van opera en toneel van Marlowe en Shakespeare. Ficino verklaart zijn muziek en de Zuidnederlander Josquin des Prez wordt beschouwd als een van de grootste componisten van de Renaissance. Een opmerkelijk geheel vormt Vakwetenschap en Ontdekkingsreizen, waarin di Pacioli, Tritheim, Copernicus en Paracelsus hun eigen ontdekkingen openbaar maken. De reizen van Vasco da Gama leveren een plastisch relaas op van hun wedervaren, evenals de belevenissen van edelman Pigafetta. Met een variant op de laatste passage van het boek wordt ook hier geen goud of zilver aangeboden aan Koning Klant, maar wel iets wat door een seigneur en een Hollandse madam op prijs wordt gesteld: een boek, waarin alles staat beschreven wat zoal is voorgevallen in de Renaissance!. De bronvermelding, met naamsaanduiding van de diverse vertalers en een tijdtabel vormen het sluitstuk van dit boek.'
Zinweb-recensie door Marianne Wulms-Hovens
Het is een fantastisch boek, prachtig gebonden uitgegeven, dat stel ik voorop. Het is boeiend om te lezen wat eeuwen geleden mensen bewoog, wat hen ter harte ging, hoe ze leden en streden, enz. Natuurlijk heeft elke lezer zijn persoonlijke interesse en voorkeur, en dat geldt en uiteraard ook voor de samensteller. Wat ik las van en over Leonardo Da Vinci en Michelangelo is buitengewoon interessant en boeiend bovendien. Het is kostelijk te lezen hoe Michelangelo met de verschillende pausen omging, door hen behandeld werd als speelbal, maar soms ook koppig aan eigen visie vasthield of zich wreekte door een tegenstander, de ceremoniemeester Biagio da Cesena, in de hel te portretteren.Ook de uitgebreide behandeling die Luther kreeg stemde mij positief, maar Calvijn met slechts enkele citaten uit zijn Institutie afdoen vind ik wel erg mager.
Mijn laatste woord is: een prachtige uitgave, de moeite waard voor ieder die zich voor het eerst of opnieuw wil verdiepen in de wereld van de Renaissance. En dat de uitgever de boeken nog steeds gebonden voor slechts €19, 90 het licht doet zien is mijn dank meer dan waard.
Recensie op de site van Boekhandel Westerhof door ds. Jenno Sijtsma, http://www.boekhandelwesterhof.nl/content/?p=sijtsma
